Periodiek systeem/Edelgassen

Galerij

Sjabloon:PeriodiekSysteem kolom	Helium	Neon	Argon	Radon
	Met Helium gevulde ballon	Bekend van Neonlicht	Argon-ijs
	Krypton	Xenon	Oganesson
			?
	Vast en vloeibaar Xenon	Luminiserend Xenon-gas	Oganesson, te onbekend	Apparaat waarmee Radon geïsoleerd werd]]

Inleiding

De groep der edelgassen was nog onbekend bij het opstellen van de tabel van Mendelejev. Dat kwam doordat de edelgassen zeer moeilijk reageren, en relatief weinig voorkomen in de natuur. Daarom duurde het ook tot 1894 tot het meest voorkomende edelgas, argon, werd geïsoleerd uit lucht, waar het voorkomt met een percentage van 0,94%.

Kenmerken

De overeenkomst van de elementen uit de edelgasgroep is de buitenste elektronenschil, die geheel gevuld is. Bijvoorbeeld de schil van helium is met de $1\mathrm{s}{\phantom{A}}^2$ configuratie vol en neon heeft een $1\mathrm{s}{\phantom{A}}^2\text{2}\mathrm{s}{\phantom{A}}^2\text{2}\mathrm{p}{\phantom{A}}^6$ configuratie waarmee de buitenste (tweede) schil geheel gevuld is.}

Het gevolg van het volzitten van de buitenste schil is dat er geen energie te winnen is door bijvoorbeeld twee atomen dicht bij elkaar te brengen en hun golffuncties te combineren. De lagere edelgassen helium en neon komen dan ook alleen als mono-atomaire gassen voor die geen enkele verbinding aangaan met andere elementen. Vanwege deze eigenschap stonden de edelgassen vroeger ook wel bekend als 'inerte gassen'.

Van de zwaardere edelgassen krypton, xenon (en radon) zijn wel verbindingen bekend omdat de lege schillen buiten de volle schil laag genoeg in energie zijn om nog mee te kunnen doen aan combinaties die tot binding leiden. Argon neemt een tussenpositie in. Daarvan zijn excimeren bekend zoals $\mathrm{A}\mathrm{r}\mathrm{F}{\phantom{A}}^{+}$. Dit is een kortlevend complex van argon en fluor waarvan alleen de aangeslagen toestand binding vertoont. Zodra het in de grondtoestand terugkeert valt het complex uiteen. Het excimeer wordt wel in lasers toegepast.

Gegevens

Gegevens van elementen in de stikstofgroep

Naam	Smbl	Nr	M	Smpnt	Kkpnt	EN	Rth	Rcov
Helium Sjabloon:!! He Sjabloon:!! 2 Sjabloon:!! 4,002602 Sjabloon:!! - Sjabloon:!! -268,95 Sjabloon:!! - Sjabloon:!! 31 Sjabloon:!! -
Neon Sjabloon:!! Ne Sjabloon:!! 10 Sjabloon:!! 20,17 Sjabloon:!! -248,62 Sjabloon:!! -246,1 Sjabloon:!! - Sjabloon:!! 38 Sjabloon:!! -
Argon Sjabloon:!! Ar Sjabloon:!! 18 Sjabloon:!! 39,948 Sjabloon:!! -189,40 Sjabloon:!! -185,85 Sjabloon:!! - Sjabloon:!! 38 Sjabloon:!! -
Krypton Sjabloon:!! Kr Sjabloon:!! 36 Sjabloon:!! 83,80 Sjabloon:!! -156,6 Sjabloon:!! -153,5 Sjabloon:!! 3,0 Sjabloon:!! 88 Sjabloon:!! -
Xenon Sjabloon:!! Xe Sjabloon:!! 54 Sjabloon:!! 131,30 Sjabloon:!! -111,9 Sjabloon:!! -108 Sjabloon:!! 2,6 Sjabloon:!! 108 Sjabloon:!! -
Radon Sjabloon:!! Rd Sjabloon:!! 86 Sjabloon:!! [222] Sjabloon:!! -71 Sjabloon:!! -62 Sjabloon:!! - Sjabloon:!! 120 Sjabloon:!! -
Oganesson Sjabloon:!! Og Sjabloon:!! 118 Sjabloon:!! [294] Sjabloon:!! - Sjabloon:!! - Sjabloon:!! - Sjabloon:!! Sjabloon:!! -

Smbl	: Symbool
Nr	: Atoomnummer
Smbl	: Symbool
M	: Molaire massa (g/mol). Massa tussen [..]: niet natuurlijk voorkomend radioactief element, de massa van het meest stabiele isotoop is vermeld.
Smpntl	: Smeltpunt (°C)
Kkpnt	: Kookpunt (°C)
EN	: Elektronegativiteit (Pauling)
Rth	: Op theoretische basis berekende atoomstraal (pm)
Rcov	: Op basis van metingen aan covalent gebonden atomen berekende atoomstralen. (pm)

Sjabloon:Paginalink   Sjabloon:Sub